चवळी

            मध्यम ते भारी, पाण्याचा उत्तम निचरा होणारी जमीन या पिकास योग्य असते, पाणथळ, चोपण, क्षारयुक्त जमिनीत या पिकाची लागवड टाळावी.

5. उन्हाळ्यात जमिनीची खोल नांगरट करावी.
5. हेक्टरी ५ टन शेणखत / कंपोस्ट खत द्यावे. मृगाचा पाऊस झाल्यानंतर कुळवाच्या दोन पाळ्या द्याव्यात.
5. जूनच्या दुसऱ्या पंधरवड्यात पेरणी योग्य पाऊस होताच वाफसा आल्यावर पेरणी करावी.
5. हेक्टरी बियाणे प्रमाण : १५ ते २० किलो.
6. पेरणी अंतर : दोन ओळीत ४५ सें.मी. व दोन रोपात १० सें.मी. ठेवावे.
5. बीजप्रक्रिया - १ किलो बियाण्यास २ ग्रॅम थायरम + २ ग्रॅम कार्बेन्डेझीम चोळावे. यानंतर २५० ग्रॅम रायझोबियम जीवाणू संवर्धन १० ते १५ किलो बियाण्यास गुळाच्या थंड द्रावणातून चोळावे.
5. चवळी : २५ किलो नत्र आणि ५० किलो स्फुरद या प्रमाणे रासायनिक खताची मात्र द्यावी. म्हणजेच १२५ किलो डीएपी प्रति हेक्टर प्रमाणे पेरणी करताना खत द्यावे.
5. पीक २०-२५ दिवसाचे असताना पहिली कोळपणी आणि ३० ते ३५ दिवसाचे असताना दुसरी कोळपणी करावी.
5. पेरणीनंतर ३० ते ३५ दिवस पीक तणविरहीत ठेवावे.
5. सुधारित वाण :

अ.नं.	वाण	प्रसाराचे वर्ष	पिकाचा कालावधी (दिवस)	उत्पादन क्विं./हे.	वैशिष्ट्ये	लागवडीचा प्रदेश
चवळी वाण
१.	कोकण सदाबहार (VCM - ८)	१९९६	६०-६५	१२-१५	लवकर तयार होणारा वाण, वर्षभर लागवडीसाठी योग्य, मध्यम आकाराचे दाणे	महाराष्ट्र
२.	कोकण सफेद	१९९९	७०-७५	१४-१६	टपोरे सफेद दाणे	महाराष्ट्र
३.	फुले पंढरी	२००७	७०-७५	१४-१६	तांबडे मध्यम दाणे	महाराष्ट्र